Stappen naar een goede relatie

 Ingekorte versie van het boek van 

Paul Ferrini

In het verleden werden relaties voor het leven aangegaan, die koste wat kost moesten blijven bestaan. Vaak kenden de partners elkaar niet eens of nauwelijks, voordat zij gingen trouwen. Tegenwoordig zien we het andere uiterste: veel mensen verbreken liever hun relatie dan dat ze enkele belangrijke compromissen moeten sluiten om de relatie in stand te houden. De vreugde en de problematiek van relaties blijven ieder mens, waaronder ook de vele psychologen en relatietherapeuten, boeien. Wie echter inzicht verwerft rond de zeven spirituele wetten van relaties kan zich heel wat leed besparen.
De zeven wetten zijn: betrokkenheid - gezamenlijkheid - groei - communicatie - spiegeling -  verantwoordelijkheid - vergeving.

Dit boek is geschreven voor mensen die een vaste relatie hebben of wensen. 
Mensen die bereid zijn de volle verantwoording voor hun helingproces te dragen en vergevingsgezind zijn, zullen zich aangesproken voelen door Ferrini´s benadering van de relatieproblematiek. Zij leren dan onder meer in te zien hoe partners kunnen communiceren zonder daarbij bevooroordeeld te zijn of elkaar verwijten te maken, en hoe zij elkaar de ruimte kunnen geven om te blijven groeien.

Het nu volgend artikel is een samenvatting van het boek van Ferrini dat drie delen heeft. De delen gaan respectievelijk over

- Deel 1: De voorbereiding op een relatie
- Deel 2: Het hebben van een relatie - De 7 spirituele wetten van een relatie
- Deel 3: De relatie in een andere vorm gieten of liefdevol afsluiten

De voorbereiding op een relatie

Het eerste deel van 'Stappen naar een goede relatie' bestaat uit de voorbereiding op een relatie. Veel mensen starten een relatie door de grote druk tot paarvorming die in onze maatschappij bestaat. Echter, in een relatie stappen moet een bewuste keuze zijn - weten wie je bent en wat je binnen een relatie wil, is essentieel. Door een tijdje alleen te leven, leer je snel je eigen behoeftes kennen. Het is de beste manier om je voor te bereiden op een relatie. 

Zelfkennis

Je allereerste doel als mens is dat je jezelf accepteert en lief hebt en die liefde en acceptatie uitbreidt tot andere mensen die je tegenkomt. Er bestaat in onze maatschappij een grote druk tot paarvorming ondanks het feit dat de meeste relaties op een scheiding uitlopen. Veel mensen gaan trouwen of samenwonen zonder zich bewust te zijn van de enorme aanpassingen die daarvoor nodig zijn. Ze beschikken ook niet over de communicatieve vaardigheden die ze nodig hebben om iets van de relatie te maken. De vrijage loopt uit op een ramp. Een voorzichtiger benadering is zeker aan te raden. Een relatie moet een keuze zijn, geen drang of een capitulatie voor de maatschappelijke druk. We moeten inzicht hebben in wat er van ons verwacht wordt en wat wij van anderen verwachten. We hebben allemaal de keuze om alleen door het leven te gaan. We hoeven niet te trouwen of met iemand samen te leven. We kunnen ervoor kiezen om alleen te leven. 'Alleen zijn' als levensstijl is een legitieme keuze. Dat betekent niet dat we op relatie gebied een mislukkeling zijn.

Leren door alleen te leven

Als één ding duidelijk is, dan is het dat slagen in een één-op-één relatie minstens even moeilijk, zo niet moeilijker, is dan succesvol alleen leven. Sterker nog: men zou kunnen zeggen dat succesvol alleen kunnen leven een vereiste is om succesvol met iemand anders te kunnen leven. Als je nog nooit alleen gewoond hebt, weet je wellicht niet wat je noden en behoeften zijn. Je bestaan werd min of meer bepaald door de mensen met wie je samenwoonde. Je probeerde het anderen wellicht naar de zin te maken en door hen geaccepteerd en goedgekeurd te worden. Als je van de ene relatie in de andere stapt, leer je niet echt wie je bent. Je moet misschien wat tijd nemen om op jezelf te wonen, je eigen ritme te creëren, en erachter te komen wat werkelijk belangrijk voor je is.

Als je jezelf kent, kun je eerlijk zijn tegen anderen en anderen aanmoedigen om eerlijk te zijn tegen over jou. Dan wordt het gemakkelijker om iemand te vinden die in het leven dezelfde prioriteiten stelt als jij. Wanneer je iets met iemand krijgt voordat je je eigen prioriteiten kent, gebruik je op den duur de relatie om erachter te komen wat jij eigenlijk wilt. Dat kan weliswaar deel uitmaken van je leerproces, maar het kan ook onnodig leed veroorzaken voor jou en de ander. Op jezelf zijn is de beste manier om je voor te bereiden op een relatie. Uitzoeken wie je bent, waar je in gelooft, wat je graag doet, jezelf leren liefhebben en accepteren met alle ups en downs van het dagelijks leven. Als je weet dat je op eigen kracht gelukkig en succesvol kunt leven, is er geen sprake van behoeftigheid en ook geen drang om een relatie met iemand anders aan te gaan. Je hebt vaste grond onder de voeten en je treedt op vanuit je kracht. De mensen die je ontmoet, voelen dat. Ze weten dat je niet bang bent om voor jezelf op te komen en je te laten zien en horen. Je zult jezelf niet in de steek laten ter wille van een ander .

Als je die kracht hebt, krijg je geen problemen in relaties. Je geeft je kracht niet op en ontneemt ook iemand anders zijn kracht niet. Van daaruit wordt een relatie een bewuste en weloverwogen keuze. Je hoeft niet met iemand samen te zijn om je gelukkig en vervuld te voelen. Je kunt je leven accepteren zoals het is. Het hoeft niet perfect te zijn maar jij weet dat je het in liefde kunt aanvaarden. Jij hoeft niet perfect te zijn maar je hebt geleerd jezelf te accepteren en lief te hebben zoals je bent.

Relaties als een vorm van verslaving

Als we ons van binnen leeg voelen, gaan we meestal op zoek naar iets buiten onszelf dat die leegte moet opvullen. Soms bestaat die stimulans van buitenaf uit alcohol of drugs. Soms is het televisie, werk, godsdienst, seks of verliefdheid. Je kunt die leegte op allerlei manieren vullen, maar ze zijn geen van alle blijvend. Achter die leegte schuilt de overtuiging dat we niet voldoen, dat we geen respect of liefde waard zijn zoals we zijn. Die overtuiging moeten we in twijfel trekken als we ons de waarheid over onszelf willen realiseren. Je gaat die overtuiging te lijf door jezelf te accepteren terwijl je de leegte laat bestaan. Als je angsten en twijfels de kop opsteken, erken je ze en zeg je.  Dan leer je om mild te zijn tegenover jezelf. Je geeft liefde aan wat er duister en eng in je is en terwijl je dat doet, verandert er iets. De angsten verdwijnen geleidelijk aan of je kunt ze met zó veel mededogen bezien dat ze je leven niet meer bepalen.

Je leert een liefdevolle relatie met jezelf te onderhouden. Als dat gebeurt, kom je in je ware, eigen kracht. Je hoeft geen liefde of verlossing meer buiten jezelf te zoeken.  Je haalt het Zelf terug dat je ooit bij je streven naar acceptatie en goedkeuring van buitenaf in de steek hebt gelaten. Dat is een krachtige daad van zelfverlossing. Als je dat niet geleerd hebt, kun je geen volwassen, vervullende relatie onderhouden. Dan gebruik je je partner zoals je ook een genotmiddel gebruikt: om je tijdelijk op te vrolijken of in een andere stemming te brengen. Dan zie je de innerlijke leegte, de twijfels en angsten niet onder ogen.

Als je je huiswerk niet doet, ben je niet klaar voor de test. En een relatie is de ultieme test voor je vermogen jezelf lief te hebben. Als je het water induikt voordat je kunt zwemmen, zul je waarschijnlijk verdrinken. Als je iets met iemand anders begint voordat je van jezelf kunt houden, komen de verborgen demonen van jou en je partner bovendrijven en maken ze het vertrouwen tussen jullie kapot. Doe dus eerst je huiswerk.

Uiteraard is alles wat je doet prima. Ook als je onvoorbereid aan een relatie begint, is het ergste wat er kan gebeuren dat je erachter komt dat je onvoorbereid was. Dan moet je naar huis en je serieus gaan voorbereiden. Het is niet zo dat je niet nog eens de kans zult krijgen de test tot een goed einde te brengen. Je krijgt kansen genoeg. Maar je kunt jezelf een hoop ellende besparen door je nu in alle ernst voor te bereiden. Onthoud dat een relatie hebben een keuze is. Je hoeft op dit moment geen één-op-één relatie met iemand te onderhouden. Misschien ben je er niet aan toe. Als dat zo is, is dat prima. Er is kracht en moed voor nodig om te weten wanneer je er niet aan toe bent, en daar tegenover anderen eerlijk over te zijn. Je krijgt nooit moeilijkheden door eerlijk te zijn over hoe jij iets ziet en voelt. Als mensen het niet prettig vinden dat je hen laat weten wie je bent, gaan ze wel weg. En als ze weggaan, zijn ze toch al niet geschikt voor jou. Als je eerlijk bent tegenover jezelf en anderen, trek je mensen aan die eerlijk kunnen zijn tegenover jou.

De ander kennen

Laten we eens aannemen dat je de tijd genomen hebt om alleen te wonen en uit te zoeken wie je bent en wat je wilt. Je hebt geleerd van jezelf te houden en jezelf te accepteren. En dan? De volgende stap is dat je de mensen leert kennen die spontaan in je leven opduiken. Je hoeft niet je best te gaan doen om mensen te ontmoeten. Je hoeft niet naar de kroeg of naar een club. Het feit dat je een partner zoekt, vergroot de kans dat je er een vindt niet. Sterker nog: hoe harder je zoekt, des te kleiner de kans wordt dat je contact maakt met iemand die de juiste voor jou is. Juist het feit dat je zoekt, brengt een gevoel van angst en gemis met zich mee.

Houd dus op met zoeken. Hou van jezelf, koester jezelf, doe de dingen die je graag doet. Leef je leven en geniet van elk moment alsof je nooit een partner zult krijgen. Volg je belangstelling en streef je idealen na. Neem af en toe risico's. Stel je open, niet alleen voor potentiële partners, maar voor iedereen. Onderhoud en koester vriendschappen. Wees zichtbaar en kwetsbaar. Laat je kennen en leer anderen kennen. Laat anderen in je leven delen. Binnen die context, waarin je op authentieke wijze laat zien wie je bent, bestaat de kans dat je iemand ontmoet die geschikt voor je is. Heb echter geduld.  Je moet er innerlijk aan toe zijn. Je moet andere relaties in je leven hebben afgerond. Je moet voeling hebben met wie je bent en wat je nodig hebt. En je moet ontspannen met zo'n proces - je met anderen verbinden - om kunnen gaan.

Als je iemand ontmoet die je aardig vindt, moet je niet met twee benen tegelijk in een relatie plonzen. Je moet het water eerst proberen. Ga er eerst met één voet in en dan met de andere. Bespreek je gevoelens. Vraag de ander hoe zij/hij zich voelt. Wees eerlijk tegen de ander en vraag hem of haar ook jou de waarheid te vertellen. Geef de relatie de tijd om zich te ontwikkelen. Probeer elkaar aanvankelijk één of twee keer per week te ontmoeten, in plaats van elke dag. Integreer de relatie in de rest van je leven. Neem de tijd om elkaar werkelijk te leren kennen. Vertel elkaar welke prioriteiten je stelt in je leven. Praat over de soort relatie die je wilt. Zoek uit welke doelen en ambities je partner heeft. Onthoud dat je de basis aan het leggen bent voor een goede relatie. Als jij zorg draagt voor een goede fundering, zorgt het gebouw wel voor zichzelf.

Luister zonder oordeel naar elkaar. Probeer de ander niet te verbeteren of iets voor hem of haar in orde te maken. Luister gewoon naar wat zij/hij vertelt. Leer met evenveel mededogen naar de angsten en twijfels van je partner te kijken als naar die van jezelf. Realiseer je dat het heel gewoon is dat er angsten in je opkomen als je een relatie aangaat. Denk niet dat er met jou of met je partner iets mis is als dat gebeurt. Leer de angsten die er zijn, te erkennen zonder ze macht te verlenen of ze belangrijker te maken dan ze zijn . 
Wanneer jullie van elkaars gezelschap en het gezamenlijke leer- en groeiproces genieten, komt onvermijdelijk het moment waarop je overweegt elkaar een of andere belofte te doen, de verbintenis een vastere vorm te geven. Dan sta je er tevens bij stil welke vorm de relatie moet krijgen om aan jullie beider behoeften en verlangens te kunnen voldoen.

Onderhandelen over de vorm van de relatie

In het verleden stonden ons twee relatiemodellen ter beschikking. We gingen ofwel trouwen en leefden ons hele leven met onze partner samen, of we bleven alleenstaand. Al het andere werd als zondig beschouwd en was over het algemeen niet openlijk bespreekbaar. Tegenwoordig beschikken we over vele legitieme keuzemogelijkheden. Die keuzemogelijkheden maken het ons gemakkelijker om de relatievorm te vinden die het beste aansluit bij onze eigen aard en behoeften en die van onze partner.

Het eerste wat je partner en jij moeten besluiten is of jullie al dan niet bij elkaar willen wonen en zo ja wanneer dat voor jullie beiden het beste uitkomt. Sommige mensen vinden het prettig om bij elkaar in te trekken zodra ze besloten hebben een vaste relatie aan te gaan. Anderen hebben behoefte aan wat meer afstand in hun partnerschap. Sommige mensen willen voor de wet getrouwd zijn, anderen niet. Sommige mensen willen kinderen krijgen, anderen niet. Weer anderen hebben al kinderen, die in elke relatie die ze onderhouden een plaats moeten krijgen. Sommige mensen willen in de stad wonen. Anderen willen op het platteland wonen. Sommigen houden van huisdieren, anderen niet. Sommige mensen werken veel en hebben weinig tijd voor gezellige dingen met hun partner. Anderen willen dagelijks welbestede tijd met hun partner doorbrengen.

Het is verbijsterend hoeveel mensen seksuele en emotionele betrekkingen aangaan zonder te bespreken wat ze willen en welke behoeften ze hebben wat hun partnerrelatie en hun levensstijl betreft. Je kunt dat soort onderwerpen het beste in het begin van de relatie bespreken, wanneer er vriendschap gesloten wordt. Als er dan grote verschillen zijn, kun je daar iets aan doen voordat beide betrokkenen belangrijke beslissingen hebben genomen.

Hoewel twee mensen het nooit over álles eens zullen zijn, moet er, althans op belangrijke punten, wel overeenstemming bestaan over de manier waarop ze hun gemeenschappelijke leven willen inrichten. Het is heel belangrijk om te onderhandelen over een relatievorm die voor jou en je partner klopt. Het is een wezenlijk onderdeel van het fundament van de relatie. Wees niet bang om te experimenteren met verschillende regelingen en vormen, als je niet zeker weet welke vorm het voor jullie allebei goed zal doen.Je kunt de vorm van je relatie altijd veranderen als deze niet goed loopt. Het is echter veel beter om de veranderingen al vroeg door te voeren, als jij en je partner dat nog met een minimum aan misverstanden en verdriet kunnen doen, dan later, wanneer een verandering kan uitlopen op behoorlijk wat ellende en strijd voor jullie beiden. Als je eenmaal een vorm hebt gevonden waarin je je beiden kunt vinden, ben je zover dat je kunt gaan nadenken over een weloverwogen belofte over je toewijding aan de relatie.